Pierwsza parafia luterańska powstała w Mikołowie w 1580r. Za sprawą księcia pszczyńskiego Karola Promniza (luteranina) i na podstawie zasady „cuius regio, eius religio”, wyznanie to wprowadzono w całym państwie pszczyńskim. Nabożeństwa w obrządku luterańskim odprawiane były w obu mikołowskich kościołach: św. Wojciecha (od 1963r zwanym Matki Boskiej Śnieżnej) oraz św. Mikołaja.
Ten stan rzeczy trwał aż do roku 1630. Po nastaniu kontrreformacji (od 1628r) odebrano ewangelikom obydwa kościoły, pozbawiając ich własnej świątyni na ponad dwa stulecia. Mimo to społeczność ewangelicka przetrwała, tworząc ostatecznie w 1854, drugą - nadal istniejącą do dziś Parafię.
Skupiała ona ewangelików zamieszkujących Mikołów oraz 21 okolicznych wiosek od czasów Reformacji oraz przybyłych w późniejszym okresie. Pierwszym proboszczem został Fryderyk August Zernacke. Oprócz Parafii mikołowskiej był także administratorem Parafii ewangelickiej w Orzeszu. Łącznie obie Parafie obejmowały ok.1200 dusz.
Niemal natychmiast po objęciu urzędu nowy proboszcz rozpoczął starania o wybudowanie w Mikołowie kościoła ewangelickiego, który mógłby zastąpić dotychczasową prowizoryczną kaplicę (sala na 1 piętrze kamienicy Rynek 16). Już 25 maja 1855r książę pszczyński Jan Henryk X Hochberg kupił i przekazał nieodpłatnie mikołowskim ewangelikom teren na średniowiecznym wzgórzu grodowym przy dzisiejszym Placu ks. Jana Karpeckiego. Parafianie przystąpili do gromadzenia odpowiednich funduszy potrzebnych do budowy kościoła.
W marcu 1858r przedłożono władzom wymaganą dokumentację wraz z projektem kościoła. Pierwsze prace ziemne rozpoczęto 21 maja 1860r, a 14 czerwca 1860r odbyła się uroczystość poświęcenia kamienia węgielnego pod fundamenty nowo budowanej świątyni. Uroczystość konsekracji ukończonego kościoła św. Jana w Mikołowie miała miejsce rok i 4 miesiące później 29 października 1861r.
Kościół wzniesiono w stylu neogotyckim wg projektu P. Jackischa. Wyposażono go w organy gliwickiego organomistrza Carla Volkmana, a w ołtarzu umieszczono obraz Pana Jezusa oparty na motywie z Ewangelii św. Jana „Kogo szukacie?” (Jan 18,4). Po prawej stronie ołtarza znajduje się chrzcielnica z oryginalną misą chrzcielną. Po lewej - umieszczona jest ambona, zwana dzisiaj „amboną ekumeniczną”.
Znajdują się na niej gipsowe figury głównych reformatorów protestantyzmu: ks. dr Marcina Lutra, prof. Filipa Melanchtona, ks. Jana Kalwina, ks. Ulricha Zwingliego oraz biskupa hernhuckiego hr. Mikołaja Ludwika Zinzendorfa. Kościół ewangelicki św. Jana w Mikołowie konsekrowano wkrótce po poświęceniu nowego, katolickiego kościoła parafialnego św. Wojciecha, często więc obie świątynie nazywane są „kościołami siostrzanymi”.
Największe zniszczenia kościoła miały miejsce w styczniu 1945r wskutek radzieckiego ostrzału artyleryjskiego. Szczególnie ucierpiała wieża kościelna i witraże za ołtarzem. Po odbudowie w latach 1945 – 46 kościół został uroczyście rekonsekrowany 29 września 1946r.
Do dzisiejszego dnia służy parafianom z Mikołowa i okolic. Wielokrotnie remontowany i modernizowany, zawsze z troską o zachowanie oryginalnego wystroju. Mamy nadzieję, że będzie służył jeszcze wielu następnym pokoleniom.
Za minionych 150 lat ewangelicy z Mikołowa chcą podziękować Bogu i zapraszają wszystkich na uroczyste nabożeństwo w sobotę 29 października 2011r. o godz. 11:00.
150 years of the St. John’s Evangelical Church
The first Lutheran parish was established in Mikołów in 1580. Because of prince Charles Promniz of Pszczyna (a Lutheran himself) and also on the ground of the rule ‘cuius region, eius religio’ this denomination was introduced into the whole principality of Pszczyna. Lutheran services were celebrated in both churches of Mikołów: St. Adalbert’s church (since 1963 known as Mother of God of the Snow) and in St. Nicolas one. This lasted until 1630 when the counter-reformation set in (since 1628)and when both churches were taken away from the evangelicals depraving them from their own church for over 200 years. Despite this the evangelical community survived and finally in 1854 the second parish was established. Ever since it has taken care of the local community of evangelicals from Mikołów and 21 neighbouring villages. The first parish priest was Friderick August Zemecke who was also an administrator of evangelical parish in Orzesze. The two parishes jointly had around 1200 souls.
As soon as the new parish priest had been installed he started his efforts to build a proper evangelical church, which would replace the temporary chapel on the first floor of a tenant house no 16 at the Market square. On the 25thMay 1855 Jan Henryk X Hochberg the prince of Pszczyna bought some land on the medieval stronghold hill at the present Rev. Jan Karpecki place and bequeathed it to the Mikołów parishioners. The faithful set about gathering funds needed to build the new church. In March 1858 the required papers and architectural design were submitted to the authorities. The earthworks begun on 21stMay 1860 and on 14thJune a ceremony to bless the corner stone of the newly-laid foundations took place. The completed church was consecrated a year and 4 months later on 29thOctober 1861.
The church was designed in neo-gothicstyle by P. Jackisch. It was furnished with the organ built by Master Organ-builder Carl Volkman from Gliwice. In its altar there is a painting of Jesus based on the St. John’s Gospel motive ‘Who are you looking for?’ (J 18,4). On the right there is a font with an original baptismal bowl. On the left there is a pulpit, today known as a ‘ecumenical pulpit’. Plaster statues of the main protestant reformers are placed there: dr Martin Luther , prof. Philip Melanchton, rev. John Kalwin, rev. Ulrich Zwingli and also of a duke Nicolaus Ludwig Zinzendorf, bishop of Herrnhut. The evangelical church of St. John in Mikołów was consecrated shortly after consecration of the new St. Adalbert’s catholic parish church, so often these two are referred to as ‘twin churches’.
The biggest damages the church suffered in January 1945 as a result of the Russian shellfire. Particularly the tower and the stained-glass windows behind the altar were badly damaged. The renovation of the church carried out in 1945-46 was followed by a ceremonial re-consecration on 29thSeptember 1946.
The church has undergone many repair works and renovations but never against its original décor and style. Until now it has served the parishioners from Mikołów and the neighborhood and we hope that it will continue doing so for many more years to come.
Mikołów:
miasto położone na skrzyżowaniu dróg: Katowice - Cieszyn i Gliwice - Oświęcim (Tychy).
1222:
Pierwsza notatka o Mikołowie znajduje się w dokumencie księcia Kazimierza z Opola: "comes Andreas castellanus de Micolow" ("hrabia Andrzej, kasztelan z Mikulowa").
1287:
- pierwsza notatka o kościele św. Wojciecha zbudowanym w r. 1270 "w nowym mieście".
Wówczas patronem miasta był św. Mikołaj, który po drugiej stronie miasta również na wzgórzu miał swój kościół istniejący tu do roku 1785. Obecnie na tym miejscu opodal obecnego kościoła ewangelickiego stoi kapliczka z jego wizerunkiem.
1580:
- PIERWSZA PARAFIA EWANGELICKO - LUTERAŃSKA (augsburskiego wyznania) powstała na 12 lat przed wydaniem przez pszczyńskiego Barona Abrahama Promnica "Pszczyńskiego Porządku Kościelnego" (1592). Prądy reformacyjne docierały to już od roku 1560 (Reformacja luterańska - 31 X 1517 r. )
W kościołach św. Wojciecha i św. Mikołaja naucza się w duchu luterańskim i odprawia się nabożeństwa zgodnie z porządkiem mszy ks dr. Marcina Lutra (1523:"O porządku nabożeństwa w zborze", "Formula Missae et Communionis"; 1526:"Msza niemiecka")
1580 - 1628:
Pierwsi proboszczowie luterańscy w Mikołowie:
-
ks. Marcin Szymborski - pierwszy proboszcz luterański przybył tu z Żor. Powołany następnie do Pszczyny na dziekana Kościoła Luterańskiego w Księstwie Pszczyńskim (zmarł 4 IX 1598 r.)
-
ks. Więczysław Jakubowicz (Wacław Jacobi), zmarł w Mikołowie w 1592 r.
-
ks. Jakób Małyński (vel Maleński) rodem z Koła, b. proboszcz w Brzeźcach (nie znał wogóle języka niemieckiego).
-
ks. Marcin Frőhlich (lub Frelich), syn późniejszego dziekana pszczyńskiego.
1628:
Edykt restytucyjny obejmujący Śląsk austriacki wprowadza kontrreformację, a ks. Marcin Frőhlich przenosi się do Warszowic, gdzie jeszcze do roku 1654 r. mógł sprawować urząd proboszcza.
Przez dwa lata kościół św. Wojciecha był zamknięty, gdyż parafianie nie chcieli uczęszczać na msze rzymsko - katolickie.
1654:
Do tego czasu ewangelicy uczęszczają jeszcze do kościoła św. Mikołaja przy którym mieli swój cmentarz.
Restytucyjna Komisja Cesarska w składzie: ks. kanonik Maciej Steffetius z Wrocławia, dziekan żorski i podpułkownik Jan Jaromirski odbierają klucze od kościołów i przekazują je proboszczom katolickim. Rozpoczyna się kontrreformacja.
1660:
Ewangelicy uczęszczają jeszcze na nabożeństwa do kaplicy zamkowej Promniców w Pszczynie, a następnie na tajne nabożeństwa do lasów w Gostyni, w Wyrach, na Równicę w Ustroniu na tajne nabożeństwa.
Biblia, Postylla i Kancjonał, a także wędrowni kaznodzieje utrzymują przy wierze garstkę najwierniejszych.
1707:
Na mocy Ugody Altransztackiej po 79 latach prześladowań zezwolono ewangelikom na Śląsku na zbudowanie 6 kościołów "z łaski". Najbliższym z nich oddalony o 60 km od Mikołowa to kościół Jezusowy (1709-1741) w Cieszynie na Wyższej Bramie. Tu ewangelicy mikołowscy mieli także swoje ławki i miejsca.
1742:
Podział Śląska. Za wyjątkiem księstw: cieszyńskiego, opawskiego i karniowskiego, Śląsk przeszedł pod panowanie pruskie (granica przebiegała koło Golasowic). Na pruskim Śląsku powstają nowe kościoły ewangelickie: Pszczyna (1746), Golasowice (1767), Hołdunów (Anhalt) (1770), Rybnik (1796).
1746 - 1818:
Ewangelicy mikołowscy uczęszczają na nabożeństwa nadal do sąsiednich kościołów.
1818:
Za zezwoleniem księcia Henryka (1816-1819) ewangelicy mikołowscy otrzymują zezwolenie, aby pszczyńscy proboszczowie mogli od 4 do 8 razy w roku odprawić nabożeństwo ewangelickie w języku polskim i niemieckim w Mikołowie.
W tym celu wynajęto salę u młodego aptekarza Karola Breitkopfa przybyłego tu z Koźla (nota bene katolika, czy już wtedy były zaczątki ekumenii w Mikołowie!?) na Rynku nr 16 (od roku 1827 był burmistrzem Mikołowa). W roku 1841 aptekę tę nabył ewangelik z Kołobrzega Robert Jungfer, o którym Konstanty Prus pisze, że „był aptekarzem sprawnym i sumiennym".
1854:
W dniu 8 października erygowano w Mikołowie po raz drugi samodzielną Parafię Ewangelicką. W tym dniu po 226 latach znowu instalowano pierwszego ewangelickiego proboszcza, księdza Augusta Zernecke pochodzącego z Kargowy w poznańskiem.
1855:
W dniu 25 maja na wzgórzu gdzie opodal stał kiedyś kościół św. Mikołaja, zakupiono plac pod budowę nowego kościoła ewangelickiego, plebanii i cmentarza.
Dnia 16 i 17 czerwca Zwierzchnik Śląskiej Prowincji Kościelnej Kościoła Ewangelickiego generalny superintendent (biskup) ks. dr Hahn z Wrocławia po raz pierwszy wizytował nowo erygowaną Parafię w Mikołowie.
1859:
Walny Zjazd Śląskiego Stowarzyszenia Gustawa Adolfa w Nysie przydzielił Parafii 1000 talarów na budowę nowego kościoła, a Książę Pszczyński Jan Henryk XI (1855-1907) do swojej osobistej ofiary w postaci materiałów budowlanych za 3000 talarów dołożył jeszcze 2250 talarów.
1860:
W dniu 21 maja przystąpiono do pierwszych wykopów i prac budowlanych.
1860:
Dnia 14 czerwca ks. superintendent (dziekan) Jacob z Gliwic w asyście 10 księży, pszczyńskiej pary książęcej, oraz miejscowych zborowników i wiernych parafii rzymsko - katolickiej, a także miejscowej społeczności żydowskiej dokonał położenia i poświęcenia kamienia węgielnego pod nowy kościół ewangelicki w Mikołowie.
1861:
W dniu 29 października ks. generalny superintendent (biskup) dr Hahn z Wrocławia dokonał uroczystego poświęcenia kościoła nadając mu imię "świętego Jana". Wielkim fundatorem parafii był jej były parafianin, prof. August Karol Kiss (ur. 11 X 1802 w Paprocanach (Tychy) - zm. 24 III 1865 r. w Berlinie), odlewnik i rzeźbiarz. Prawdopodobnie jego dziełem jest odlew głowy Chrystusa Pana nad głównym wejściem do kościoła w Mikołowie. Kościół zbudowany jest w stylu neogotyckim. Budowniczym organów był Carl Volkmann z Gliwic (16 głosów, 2 manuały, pedał), w neogotyckim ołtarzu znajduje się obraz Pana Jezusa oparty o motyw z Ew. św. Jana 18,4: "Kogo szukacie?" namalowany przez berlińskiego artystę malarza Radtkego. Obraz ten został ufundowany przez nieżyjącego już wówczas radcę prawnego Kohlstocka i jego brata kupca Kohlstocka również z Berlina. Również w stylu neogotyckim jest chrzcielnica i ambona. Ambona może przyjąć nazwę "ekumenicznej", ponieważ oprócz rzeźb Reformatora ks. dr. Marcina Lutra i Filipa Melanchtona są także postacie: ks. Ulricha Zwingliego, ks. Jana Kalwina, oraz bp. Mikołaja Zinzendorfa z Herrnhut. Są to już wyraźne wpływy istniejącej tu od 1817 r. unii luteran i kalwinów (dotąd Górny Śląsk był luterański). Tego samego jeszcze roku parafianie nabyli od Jana Taistry pole za kościołem i już w sierpniu 1861 r. poświęcono je na cmentarz.
1865:
Ks. Wilhelm Lemon (ur. w r. 1838 w Poznaniu) obejmuje probostwo mikołowskie i służy parafii jako proboszcz aż do śmierci (21 XI 1906).
1853:
W dniu 3 października otwarto pierwszą szkołę ewangelicką, której pierwszym nauczycielem i organistą został młody 20 - letni pszczynianin Emil Braun (zm. 1888 r.), którego grób po dzień dzisiejszy znajduje się na cmentarzu ewangelickim. Następnymi nauczycielami i organistami byli: Karol Mucha z Golasowic, a od 1 stycznia 1914 r. Hugo Ambrosius z Mysłowic. W r. 1931 z powodu małej liczby dzieci zamknięto szkołę ewangelicką.
1871:
Przystąpiono do budowy plebanii, którą przebudowano w roku 1914.
1900:
Dnia 11 listopada 1900 r. ks. superintendent D. Kölling z Pszczyny poświęcił okazałą kaplicę cmentarną ufundowaną za sumę 5600 marek przez członka Rady Parafialnej rycerza Adolfa Lamprechta. W rok po poświęceniu kaplicy zmarł Adolf Lamprecht i pochowany został w kaplicy cmentarnej przed ołtarzem. Na jego krypcie jest napisane w języku niemieckim:
"Tu spoczywa były właściciel Fabryki Rycerz p.p. Adolf Lamprecht ur. 1825 r. w Büllinchau, zm. 1901 r. w Mikołowie. Fundator tej kostnicy".
1907:
W dniu 1 maja szóstym od Reformacji proboszczem mikołowskim został ks. Reinhold Tondok pochodzący z powiatu sycowskiego (ordynowany w r. 1898)
1908:
Odnowiono i pomalowano kościół.
1909:
Powiększono cmentarz.
1913:
Od radcy miejskiego Karola Szulczyka kupiono młyn parowy (sprzedany dnia 14 XII 2001 r.).
1918:
Od Rozalii Adlerowej kupiono dom przeznaczając go na dom parafialny (obecnie plac ks. Jana Karpeckiego 2).
1932:
Ks. Reinhold Tondok (1 IV) przeszedł na emeryturę, wyjechał do Brzegu nad Odrą i tam umarł.
1932:
Ks. Gustaw Adolf Leder urodzony w Królewskiej Hucie (w Chorzowie) zostaje w dniu 1 czerwca proboszczem mikołowskim, a jego wikariuszami zostają: ks. Fryderyk Waldemar Pross (1932-1934) ordynowany w Mikołowie 5 Vi 1933 r. i ks. Albert Baron (1934-1936) ordynowany również w Mikołowie 14 VI 1936 r.
Ks. Gustaw Leder jako obywatel niemiecki musiał opuścić Mikołów, zginął z rąk radzieckiego żołnierza w Gliwicach (Łabędach) w czasie II wojny światowej.
1937:
Od 1 sierpnia proboszczem polskim zostaje pochodzący z Parafii Skoczów ks. Gustaw Broda (ur. 29 IV 1912 w Dębowcu k. Skoczowa, który skupia polskich ewangelików w Związku Polaków Ewangelików ), (do września 1939 r., kiedy to przymusowo musi opuścić Mikołów). Ks. Gustaw Broda po II wojnie światowej był proboszczem w Skoczowie, pracował krótko w Szczecinie, Zielonej Górze, a następnie był proboszczem – administratorem w Parafii przy historycznym kościele „Wang” w Karpaczu (1966-1976). Umiera w dniu 7 II 1976 r. w Kowarach i pochowany zostaje w rodzinnym Dębowcu w dniu 12 II 1976 r.
Od dnia 17 grudnia 1937 r. aż do zakończenia II wojny światowej dla zborowników języka niemieckiego, duszpasterzem - wikariuszem zostaje ks. Herbert Friedrich Rutz, który po przymusowym odejściu Polaka – ks. Gustawa Brody, zostaje proboszczem mikołowskim. Po II wojnie światowej prowadzi duszpasterstwo dla ludności niemieckiej na tzw. Ziemiach Odzyskanych, umiera nagle w dniu 22 VIII 1957 r. wracają z pogrzebu ks. superintendenta Helmuta Steckela i zostaje pochowany przy głównym wejściu do kościoła Pokoju – Św. Trójcy w Świdnicy.
II wojna światowa wyrządziła Parafii ogromne straty pod każdym względem. Kościół został zdewastowany, wybite zostały piękne witraże (pozostały tylko szczątki), wielu zborowników zginęło na wojnie, po wojnie, wielu zaginęło, wyemigrowało albo zostało przymusowo wydalonych z Polski.
1945:
W lipcu przybył tu z Zaolzia ks. Jan Karpecki (ur. 7 V 1906 r. zm. 28 VIII 1980 r.). Pierwszą jego czynnością duszpasterską było uratowanie przed deportacją do Niemiec około 400 parafian.
W dniu 15 lipca 1945 r. ks. Jan Karpecki w zniszczonym jeszcze kościele odprawił pierwsze po II wojnie światowej polskie nabożeństwo ewangelickie w białej komży ("alba silesiana") używanej na Śląsku Cieszyńskim od czasów Reformacji (Prośba zborowników, "by ksiądz nosił albę, podobnie jak na Cieszyńskim."). Razem z oddanymi Kościołowi zborownikami odremontował świątynię, odzyskał probostwo (zabrane przez Wojskową Komendę Rejonową).
1946:
W dniu 29 września ks. biskup prof. dr Jan Szeruda na nowo poświęcił kościół św. Jana (rekonsekracja).
1952:
Dnia 5 października Zgromadzenia Parafialne w Mikołowie i w Orzeszu (!) wybrały ks. Jana Karpeckiego swoim proboszczem.
1953:
Dnia 14 czerwca w dniu pamiątki założenia i poświęcenia kamienia węgielnego pod kościół, ks. biskup Karol Kotula instalował ks. Jana Karpeckiego na pierwszego po II wojnie światowej proboszcza mikołowsko - orzeskiego (!).
1962:
Dokonano odnowienia i malowania kościoła i w dniu 30 września obchodzono nie tylko o rok spóźnione 100 - lecie poświęcenia kościoła, ale także ordynację mgr. teol. ewang. Manfreda Uglorza na księdza (obecnie profesor teologii w CHAT w Warszawie i profesor Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, oraz w Filii w Cieszynie). Ordynacji dokonał ks. biskup prof. dr Andrzej Wantuła w asyście ks. radcy Edwarda Romańskiego z Rybnika i ks. konseniora Jana Karpeckiego. [Ks. Manfred Uglorz urodził się (1940) w Łaziskach Średnich i 1 grudnia 1940 r. był ochrzczony w kościele św. Jana w Mikołowie. W czasie studiów teologicznych zamieszkiwał w Krzyżowicach i tym samym należał do parafii w Warszowicach, którą administrował ks. Jan Karpecki.]
1978:
W dniu 31 maja ks. konsenior Jan Karpecki po 33 latach proboszczowania w Mikołowie i Orzeszu spracowany i schorowany odszedł w stan spoczynku. Ks. Jan Karpecki w okresie swego pasterzowania w bardzo trudnym okresie historii włożył wiele pracy i serca zarówno w sprawy duszpasterskie, jak też w utrzymanie budynków kościelnych i parafialnych w Mikołowie, w Orzeszu, w Żorach i Warszowicach.
W dniu 3 września 1978 r. Zgromadzenie Parafialne w Mikołowie dokonało wyboru nowego proboszcza w osobie ks. Jana Grossa z Cieszyna, który objął Parafię w dniu 16 października 1978 r., a w Święto Reformacji 31 października odprawił pierwsze nabożeństwo w Mikołowie i w Orzeszu.
1979:
Dnia 18 lutego ks. senior Alfred Hauptman w asyście ks. radcy Edwarda Romańskiego i ks. konseniora Jana Karpeckiego dokonał instalacji ks. Jana Grossa na proboszcza w Mikołowie, który zgodnie z uchwałą Rady Parafialnej na Wielkanoc na nowo wprowadził w Parafii komżę cieszyńską, której używanie zaniechano na Górnym Śląsku w czerwcu 1952 r.
1980:
Dnia 15 czerwca Parafia obchodziła 400 - lecie wprowadzenia luteranizmu w Mikołowie. Kazanie wygłosił ks. proboszcz Tadeusz Terlik z Goleszowa.
W dniu 28 sierpnia zmarł w Bytomiu ks. konsenior Jan Karpecki i w dniu 1 września został przy udziale 33 księży i ks. biskupa Janusza Narzyńskiego pochowany na miejscowym cmentarzu.
Od 1980 r. dokonano w Parafii mikołowskiej wiele inwestycji i remontów: pokryto blachą miedzianą wieżę kościelną, otynkowano kościół i wprawiono jednolite szyby zarówno w kościele, jak też i w kaplicy cmentarnej w Mikołowie, zaprowadzono centralne ogrzewanie kościoła z zasilaniem miejskim. Kilkakrotnie remontowano organy naszego zabytkowego kościoła. W kaplicy cmentarnej wzniesiono nowy strop betonowy (dotychczasowy strop się zawalił !), kilkakrotnie pokryto dach kaplicy i pomalowano zarówno elewację zewnętrzną jak i wewnętrzną. Dokonano kapitalnego remontu domu parafialnego (wprowadzono gaz i CO, łazienki i toalety w mieszkaniach).
1983:
Z dniem 1 lipca Konsystorz erygował w Tychach stację kaznodziejską, a później filiał w Tychach, gdzie na Osiedlu "B" w przywiezionym z Dzięgielowa baraku urządzono kaplicę, którą ks. Senior Rudolf Pastucha poświęcił wraz z ziemią pod budowę kościoła w dniu 28 października 1984 r.
1985:
W okresie od 3 września do 20 listopada pomalowano kościół św. Jana wg projektu mgr. Jerzego Waltera Brzozy z Katowic, zagranicznymi pastelowymi farbami (polskich wówczas nie było. Farby: białą, beżową i złotą ofiarował p. Alfred Blatt (+) z Heilbronn, Niemcy). W świeżo odnowionej świątyni ks. biskup Janusz Narzyński dokonał w Niedzielę Wieczności, dnia 24 listopada ordynacji na księży 4 magistrów teologii: Pawła Badury, Jerzego Belowa, Henryka Kurzawy i Mariana Niemca. Ks. Henryk Kurzawa był do dnia 14 lipca 1991 r. wikariuszem w Mikołowie.
1987:
Dnia 28 listopada ks. biskup Janusz Narzyński poświęca kamień węgielny pod nowy kościół w Tychach (Filiał parafii mikołowskiej).
1992:
Dnia 26 lipca ks. biskup Jan Szarek ordynował na księży w kościele św. Jana 5 magistrów teologii: Alfreda Borskiego, Tomasza Chadeckiego, Adama Malinę, Alfreda Stańka i Henryka Reske, który do dnia 31 grudnia 1995 r. był wikariuszem w Mikołowie (od 1 stycznia 1996 r. został administratorem, a następnie proboszczem w Orzeszu).
1995:
Dnia 25 września ks. biskup Jan Szarek przy udziale 60 duchownych różnych wyznań i tłumnym udziale wiernych poświęcił kościół p.w. św. ap. Piotra i Pawła w Tychach, w filiale parafii mikołowskiej.
1996:
W dniu 29 czerwca ks. biskup Jan Szarek, ks. biskup Rudolf Pastucha i ks. biskup Paweł Anweiler poświęcili w Tychach nowy ołtarz, chrzcielnicę, ambonę i organy, które są darem współwyznawców z Holandii.
Z dniem 1 listopada 1996 r. (praktycznie jednak dopiero od 1 stycznia 1997 r.) zostaje przez Konsystorz erygowaną samodzielna Parafia w Tychach i wyłączona z Parafii Mikołów.
1998:
Mgr teol. Janusz Staszczak, dotychczasowy praktykant w Mikołowie i w Tychach, w dniu 1 lutego 1998 r. wraz z mgr teol. Marcinem Orawskim ze Skoczowa (ochrzczony w r. 1970 w Goleszowie przez ks. Jana Grossa) zostaje w Tychach ordynowany na księdza przez ks. biskupa Jana Szarka.
Ks. Janusz Staszczak przeszedł do Koszalina już dnia 1 XI 1997 r., a jego miejsce zajął mgr teol. Marek Twardzik (od 15 listopada 1997 r. do 1 grudnia 1999 r. praktykant w Mikołowie), który został ordynowany w Bielsku - Białej (5 III 2000 r.) i tam pozostał jako wikariusz.
1999:
W czasie dorocznej pamiątki poświęcenia kazanie wygłosił ks. Jan Fryderyk Mach z Norymbergi, który krótko w roku 1958 był także wikariuszem w Mikołowie. Od dnia 1 lipca 1999 r. praktykę w Mikołowie i w Tychach objął ks. Paweł Szwedo.
2000:
Z udziałem ks. biskupa Jana Szarka i ks. biskupa Rudolfa Pastuchy: W Zesłanie Ducha Świętego, dnia 11 czerwca Parafia w Mikołowie uroczyście obchodziła 140 rocznicę pamiątki poświęcenia kamienia węgielnego pod kościół św. Jana, a w dniu 11 listopada - 100-lecie poświęcenia kaplicy cmentarnej w Mikołowie.
W dniu 25 listopada 2000 r. w kościele św. Jana w Mikołowie ks. biskup dr Jan Szarek w asyście ks. biskupa Rudolfa Pastuchy, ks. prezesa Tadeusza Szurmana i miejscowego proboszcza ks. radcy Jana Grossa dokonał ordynacji mgr. teol. Pawła Szwedo na księdza ewangelicko - augsburskiego
2001:
W Niedzielę Laetare, dnia 25 marca nowy Zwierzchnik Kościoła ks. biskup Janusz Jagucki w asyście ks. biskupa Rudolfa Pastuchy, ks. prof. dr. hab. Manfreda Uglorza oraz ks. Jana Grossa dokonał ordynacji na księdza ewangelickiego rodowitego mikołowianina, mgr. teol. Marcina Brzóski z Wyrów.
Na przełomie lipca i sierpnia dokonano kapitalnego remontu dachu kościoła (usunięto dość sfatygowane i miejscami dziurawe pokrycie azbestowe (!), położono nowe nieprzemakalne płyty dachowe i przyklejono nowoczesne czerwone pokrycie). Kościół św. Jana otrzymał nową elewację zewnętrzną w kolorach żółtym, białym i brązowym. Naprawiono wieżyczki i wszelkie ubytki.
16 XII: dokonano wyboru nowej Rady Parafialnej w następującym składzie: Małgorzata Porańska, Eugenia Słowik, Ewa Stalmach, Edyta Bystroń, Irena Kornas, Karina Cyroń, Erna Gibiec, Tadeusz Karpecki, Ginter Bieta, Ryszard Englert, Tadeusz Preiss, Maksymilian Jarek, Jan Macha. Wprowadzenia nowej Rady Parafialnej na lata 2002 – 2007 dokonał ks. biskup Tadeusz Szurman w dniu 8 III 2002 r.
2002:
Dzięki pomocy Samodzielnego Kościoła Ewangelicko – Luterańskiego w Niemczech (SELK), za pośrednictwem ks. proboszcza Zygfryda Matzke, poddane zostaje gruntownej renowacji elektryczne urządzenie napędu dzwonów. W ten sposób kościół otrzymał nowoczesny i automatyczny napęd dzwonów.
* Dzięki pomocy Samodzielnego Kościoła Ewangelicko – Luterańskiego w Niemczech (SELK), za pośrednictwem ks. proboszcza Zygfryda Matzke, kościół w Mikołowie otrzymał nowe nagłośnienie w miejsce prowizorycznego nagłośnienia z roku 1980
* W dniu 21 VII wprowadzono do użytku parafialnego nowy Śpiewnik Ewangelicki.
2003:
* W dniu 25 IV proboszcz Parafii ks. prezes Jan Gross ukończył 65 lat i tym samym wszedł w wiek emerytalny. Konsystorz Kościola przedłużył czas urzędowania ks. proboszczowi do 31 I 2004 r.
* W dniu 28 XII nowym proboszczem Parafii Zgromadzenie Parafialne pod przewodnictwem ks. biskupa Tadeusza Szurmana wybrało ks. ppor. Kornela Undasa, kapelana i dziekana Straży Granicznej w Cieszynie oraz wikariusza Parafii w Cieszynie – Hażlachu.
2004:
* W dniu 25 I o godzinie 16.00 w czasie nabożeństwa na zakończenie Tygodnia Modlitwy o Jedność Chrześcijan odbyło się ekumeniczne pożegnanie proboszcza mikołowskiego ks. prezesa Jana Grossa (1978-2004). W przepełnionym po brzegi i na zewnątrz kościele św. Jana w nabzożenstwie wzięło udział około 67 duchownych różnych wyznań z ich pasterzami - biskupami Januszem Jaguckim, Tadeuszem Szurmanem, Pawłem Anweilerem, Władysławem Volnym z Rep. Czeskiej, biskupami seniorami Janem Szarkiem i Rudolfem Pastuchą, arcybiskupem metropolitą Damianem Zimoniem, biskupami: Gerardem Kuszem i seniorem Jerzym Szottmillerem. W nabożeństwie wzięły udział władze miejskie i powiatowe, parlamentarzyści, goście z Niemiec (ks. Jan Fryderyk Mach i br Piotr Gross) oraz z Czech oprócz wymienionego biskupa także jego zastępca ks. radca Jan Cieślar. Kazanie wygłosił ks. Jan Gross.
* Na uroczystość pożegnania proboszcza Instytut Mikołowski wydał książkę mgr. Adriana Andrzeja Jojko pt.: „Szkice z dziejów Parafii Ewangelickiej w Mikołowie”. Jest to pierwsza, cenna publikacja o ewangelickiej Parafii w Mikołowie.
* W dniu 1 lutego o godz. 9.00 w czasie nabożeństwa głównego w kościele św. Jana ks. Kornel Undas przez symboliczne przyjęcie z rąk ustępującego proboszcza kluczy od kościoła św. Jana, objął formalnie urząd proboszcza.
* W dniu 29 lutego o godz. 16.00 uroczysta instalacja nowego proboszcza ks. Kornela Undasa, której dokonał ks. biskup Tadeusz Szurman.